Mestreech (document)

Van Wikibrónne

Spelling 2003 vaan ’t Mestreechs in ’t kort door Joop Kurris (dees spelling is op 5 november 1999 door B&W van Mestreech vasgestèld) 1. Klinkers Klinkers weurde wie in ’t Nederlands gespeld. Apaarte teikens zien:

  • de è deze klinker kump veur in wäörd wie gezèt, versjèt, wèt;
  • de ö deze klinker kump veur in wäörd wie mösj, ströp, verdöld;
  • de ó deze klinker kump veur in wäörd wie dóf, tróffel, versnóp;
  • de äö deze klinker kump veur in wäörd wie jäög, käöre, väöl;
  • de ao deze klinker kump veur in wäörd wie haok, maog, naoventrint.

2. Twieklaanke aaj kaajd, maajt, zaajt koud, mout, zout; aj hajje, sajs, verkajd zich haasten, saus, verkouden; aoj aojer, maoj, vlaoj ader, made, vlaai; äöj dräöj, kräöje, sjäöjelek draden, pesten, schadelijk; au blauw, pauw, rauw blauw, pauw, rauw; aw awwe, gaw, kaw oud(e), vlug, kou; eej iech beej, kneje ik bied, knieën; ej nej, wejjer, zejje zuinig, vlieger, zaaien; ei beiweeg, drei, zeivere bidweg, drie, kwijlen; iej snieje, twieje sneeuwen, tweeën; euj greuje, keuj, veuj groeien, koeien, voeten; ew kewwelek, sjewke, vewke kouwelijk, schuifgrendeltje, vouwtje; iew iew, liew, sjriew eeuw, leeuw, schreeuw; ij aofstrije, vrij, zij ontkennen, vrij, zijde; oej goeje, toej, vloej gooien, feeks, vlo; oj foj, lojje, plojze foei, luiden, pluizen; ooj bloje, ermooj, kooj bloeden, armoede, koe; ou ouch, oug, beterkoup ook, oog, goedkoper; ui duie, lui, nuits duwen, mensen, nieuws; uuj uujer, vluuje uier, vlooien. Kees in princiep veur ou en neet veur au (b.v. houp, rouk), oetgezunderd es ‘t Nederlands ‘n au spelt. Kees in princiep veur ei en neet veur ij (b.v. ein, stein, leid), oetgezunderd es ’t Nederlands ’n ij heet. 3. Medeklinkers De medeklinkers zien geliek aon die in ’t Nederlands. E paar bezunder gevalle zien:

  • gk brögke, zègke, lègke;
  • sj- / zj- sprik me de g / ch / j anders oet es in ’t Nederlands, daan is dat in de

spelling te zien: archief – arsjief, geranium – zjeranium, jubileum – zjubilei;

  • td heer praotde, stoetde, de gruutde;
  • tie statie, rivvelutie.

4. –t of –d op ’t ind vaan wäörd Es e woord in ’t Nederlands ’n ind-d heet, blijf die in ’t Mestreechs zoe stoon, oetgezunderd in sommege werkwäörd mèt klinkerwisseling in de verleien tied: heer woort (veer woorte), stoont (veer stoonte), boont (veer boonte). 5. ’t Persoenlek veurnaomwoord te ’t Persoenlek veurnaomwoord te steit los vaan de persoensvörm en ’t veugwoord: Kieks te m’ch aon! Huurs te miech? Iech wèl tots te luusters: wies te zègks. Däögeneet, dees te bis! 6. D’n oetgaank –lijk D’n oetgaank –lijk weurt gesjreve es –lek: aofsjuielek, riechteg, sjemelek. 7. Internationaol wäörd Internationaol wäörd blieve wie ze internationaol gespeld weure: diskette, computer, chatte, maile, etc.