Naar inhoud springen

Raeje veur gebroek

Van Wikibrónne

Wóróm zów me Limburgs blieve gebroeke? 't Nederlands is al lang 'n taal, 't Limburgs is pas erkindj vanaaf 1997. Guuef 't dan nag gooj raeje óm 't Limburgs in laevendj gebroek te haje? Jazeker!

Allerieës: officieel erkinning van 'n taal is natuurlik waal veurnaam, mer me mót good wete det ouch tale die gein erkinning höbbe eigelik de benaming 'taal' verdene. Allein: dao is gein instantie die die erkinning zal gaeve. Es 't Limburgs in 1997 inèns 'n taal is, is 't eigelik altied 'n taal gewaes. 't Is dus noeajt óngere maot gewaes óm 't Limburgs es modertaal te höbbe. De argumente die vanaaf 1997 gelje veur die erkinning höbbe veur e groeat deil altied al gególje. Kiek mer nao de kinmèrke van 't Limburgs op dees website. 't Limburgs is 'n hieël eige taalsysteem mit eige klanke, zinskónstrukties en oetdrökkinge. In die taal besteit 'ne laevendige taalcultuur in allerlei saorte: in literair tekste, in leedtekste, in theatertekste.

Volges de nuutste inzichte is 't ein riekdöm óm mieër es ein taal te beheerse. In Limburg beteikentj det, det beheersing van 't Limburgs naeve beheersing van 't Nederlands ein riekdóm is. Wetensjappelik óngerzeuk wie det van Van der Slik, Driessen en De Bot (in 't tiedsjrif Gramma/TTT 2000, Vol. 8, No 2, blz. 119-144) en van Kroon en Vallen (Dialect en school in Limburg. Aksant publishers Amsterdam 2004) tuintj det jóng Limburgse dialekspraekers zelfs baeter taalprestaties levere in 't Nederlands es eintalige Nederlandstalige kinjer.

't Limburgs is van vreugerhaer 'n taal die door alle range en stenj haer gebroek is. Det is gelökkig nag altied zoea. 't Is cultureel gezeen veurnaam det die taal es cultureel bezit doorgegaeve waert ane jóng generatie. In die taal kan me net zoea good wie in anger tale leef, hertelik, geistig, puntjig, aardig, nöt, kwaod, ónbesjoef zeen: 't Limburgs haet wäörd en oetdrökkinge genóg veur eder emotie.