Zitterd (document)

Sjpelling 2003 van ’t Zittesj in ’t kort door Frans Walraven 1. De klinkesj De klinkerteikes zeen wie in ’t Nederlands. Aevel, d’r zeen nog ’n paar apaarte teikes:

de è: deze klank kump veur in weurd wie bèd, mès,(zich) oetrèkke;
de ö: deze klank kump veur in weurd wie pöt, völle, gelök, sjtök;
de ó: deze klank kump veur in weurd wie hóndj, móndj, bók (lèt op: neit ò, mer ó);
de ae: deze klank kump veur in weurd wie kaetel, rae, sjtraeve;
de ao: deze klank kump veur in weurd wie sjtraot, paort, haok;
de äö: deze klank kump veur in weurd wie sjträötje, päörtje, päölke.

Sjrief nooit ee, oo, uu, aa als dat vanoet ’t Nederlands gezeen verkeerd is. Dus neit: vaader, mooder, kuuke, sjpeele, mer vader, moder, kuke, sjpele. 2. Tweeklanke Veurbeelde van Zittesje weurd bie meerklanke: eej (ich ) sneej ‘(ik) sneed’; aej (ich) traej ‘(ik) treed’; ej wejje, nej ‘waaien, gierig’; uuj nuuj, luuj ‘nieuw, mensen’; euj neuje ‘uitnodigen’; oew moew ‘mouw’; aoj (ich) braoj ‘(ik) braad’; aw kaw, awd, hawf ‘kou, oud, half’.

Kies in principe veur ou en neit veur au. Natuurlik waal es ’t Nederlands au haet: paus. Dus: moud (‘moed’), kous, houf (‘hoef’) en koum (‘nauwelijks’).

3. Mitklinkesj De mitklinkesj zeen wie in ’t Nederlandjs. Ènkel bizunjer gevalle zeen:

de gk: dit teike kump veur in weurd wie rögke, ligke, zègke, mögke;
de sj: dit teike kump veur in weurd wie sjoon, sjool, sjael, sjiene, sjnaps;
de zj: dit teike kump veur in weurd wie zjwaak, zjwans, zjwaegel, zjweite.

De j wurt in eine mitklinkergroep mer eine keer gesjreve, op ’t ènj: blèndj, kèndj, kantj, landj. 4. t of d op ’t ènj van weurd Es ’t woord in ’t Nederlandjs op ’t ènj ’n d haet, blif die in ’t Zittesj bewaard, ouch es die d door ’n j gevolg wurt. Mer es ’t Nederlandjs gein veurbeeld mit d is, dan altied ’n t sjrieve, want die klink dao. Dus: hóndj, landj, tandj, bèd naeve kat, rat, wèt. 5. ’t Kort weurdje te De ónbeklemtoonde vórm van doe is te. Dat is ’n woord. Sjrief dat los van ’t werkwoord. Dus: kieks te, kumps te, leets te, paks te, es te kumps, es te dat leets. 6. De oetgangk -lijk De oetgangk –lijk wurt gesjreve es –lik. Dus: eindelik, muigelik, sjmakelik. 7. Internationaal weurd Internationaal weurd waere in ’t Zittesj zo väöl muigelik in de internationaal sjpelling gesjreve, dus: telefoon, televisie, diskette, computer, chatte, sms-e.